Rhys...

Mae'n pythefnos ers gafodd y hogyn unarddeg oed o Lerpwl Rhys Jones ei saethu yn farw yn ngolau'r dydd. Mae'r heddlu wedi arestio tua un deg saith o bobl erbyn hyn, y rhan mwyaf yn eu harddegau, ond does neb wedi cael ei siarsio dros y digwyddiad trychinebus. Mae hyn yn trychineb arall, y ffaith bod neb wedi dod ymlaen i gynnig tystiolaeth yn erbyn y sgrote wnaeth cario allan y gweithred cachgiaidd. Mae'n annodd credu bod pobl yn byw mewn byd mor wahanol dim ond ychydig o filltiroedd o'r fan hyn, ond mae ofn yn arf pwerus dros ben, ac hyd yn hyn mae hi wedi bod yn effeithiol iawn yn Lerpwl.

Dwi'n cofio tua pedair flynedd yn ôl, pan o'n i'n gweithio fel tiwtor yn y Coleg yn Lerpwl, yn cymryd gwers yn y gweithdy gwaith coed, pan welais i (a'r myfyrwyr) criw yn eu hwdîs yn cerdded hebio ffenestri'r ystafell yn sbio mewn ac yn ein gwawdio. Sylwais roedd un ohonynt yn chwifio dryll (nid yn pwyntio) yn y ffenestr. Doedd dim modd gwybod tasai hi'n gŵn go iawn neu un ffug, ond cofiaf hyd heddiw y teimlad o ias lawr fy ngefn. Wnes i alw am staff diogelwch y Coleg, ond erbyn hynny wrth cwrs roedd y hŵdis hen wedi diflannu o'r safle.

Wedi dweud hynny, dwi'n dal i gredu fydd y llofrydd yn cael ei dal cyn bo hir, mae gan y mwyafrif llethol o bobl Lerpwl (fel pob man arall) cydwybod. Mae'n pryd i'r gweithred o feddiannu dryll heb trwydded yn cael ei cosbi yn llym. Os mae 'na gymaint ohonynt ar y strydoedd fel mae'r ystadegau yn awgrymu, mi fydd 'na fwy o drychinebau i ddod heb os.