30.9.08

Mi ddoth pawb yn ôl...!

Mae'n pump ar hugain wedi chwech, a dyma fi'n eistedd mewn ystafell dosbarth gwag, yn disgwyl i weld faint o'r dosbarth bydd yn dycheled ar ôl i'r 'wythnos blasu'! Pump munud yn ddiwedarach, roedd y dosbarth yn llawn a'r criw i gyd wedi dychweled (wel ar wahan i un wnath dweud wythnos diwetha am fod i ffwrdd heno) ac anadlais i'n rhwyddach o lawer. Dwi'n meddwl wnes i swydd gwell heno. Sticiais i i gynllun y gwers bron a bod, ac ar y cyfan roedd fy amseru'n gywir. Gawsom ni dipyn o hwyl dwi'n meddwl, yn enwedig pan sylwais i ar gynnwys un o'r 'dialogues' yn y cwrslyfr sy'n mynd rhywbeth fel:

'S'mae, John dw i, pwy dach chi?',
'Siôn dw i',
'Sut dach chi Siôn'
'Ofnadwy'
'Braf eich cyfarfod chi, Hwyl'.

Mi adawodd john fel 'ystlum allan o uffern' pan glywodd ymateb Siôn druan!

Mae'n pwysig ceisio cael tipyn o hwyl mewn dosbarth, ac mae pethau bach fel hynny'n gallu helpu torri'r rhew (rhaid ynddiheuro am cyfieithu holl diarhebion Saesneg!) rhwng aelodau'r dosbarth, ond ar y cyfan mewn dosbarth nos mae pawb yn dod ymlaen yn reit dda.

27.9.08

temtasiwn yr afal...

Wnes i bigo draw i Lerpwl ddoe efo'r bwriad o ddisodli fy hen i-pod mini (sydd bellach heb y gallu cadw siarj yn ei batri am fwy nag awr) gyda un o'r i-pod nano's newydd. O'n i'n penderfynol o gael un du, ond yn John Lewis du oedd yr unig lliw nad oedd ganddynt, felly pigiais i rownd y gornel i'r siop 'Apple'. Does dim byd o'i le, meddyliais, cael chwarae sydyn gyda'r holl teganau o fy nghwmpas cyn ofyn i un o'r pobl Apple am un o'r Nano's du. Ond oedd! mi gwympais i mewn cariad gyda teclyn sgleiniog llyfn, o'r enw 'i-pod touch' a felly gwariais i ychydig mwy na'r cant punt o'n i'n bwriadu ei gwario. Wedi dweud hynny, mae'r gwahaniaieth yn y dwy teclyn yn sylweddol, ac yn sicr gwerth y chwe deg punt sydd rhyngddynt ar ran pris. Mae'r touch yn debyg i i-phone (ond heb y ffon), ac ar wahan i chwarae cerddoriaeth, chi'n cael syrffio'r we arnhi hi (trwy wi-fi), dangos eich lluniau ar ei sgrin anhygoel, gwylio fideos a ffilmiau, yn ogystal a lawrlwytho pob math o 'applications' a gemau. Mae gan Apple dawn o greu dyfeisiadau technolegol sy'n cydbwyso ffurf a ffwythiant, mewn ffordd deniadol iawn. Dwi erioed wedi defnyddio 'Mac' fel cyfrifiadur, ond dwi'n sicr o gael fy nhenu yn ôl at demtasiynau'r siop 'Afal'

23.9.08

Un o dan fy ngwregys...

Wel mae'r dosbarthiadau nos wedi cychwyn a dwi'n meddwl mi aeth popeth yn iawn. Mae 'na ddeuddeg yn y dosbarth a phob un ohonynt yn reit glen a dweud y gwir, a mi ddoth pawb ymlaen gyda eu gilydd dwi'n meddwl. Ar ôl yr hanner awr cyntaf roedd fy ngheg yn andros o sych, felly o'n i'n wirioneddol parod i anfon pawb i gael paned erbyn hanner wedi saith. I fod yn hollol gonest, do'n i ddim yn deimlo'n rhy hapus gyda fy mherfformiad yn yr hanner cyntaf fel petai, wedi treulio tri chwater awr yn mynd trwy'r wyddor a'r hen 'ddiphthongs', o'n i'n meddwl roedd pobl yn edrych eitha ddiflas, felly ymdrechais i wella pethau wedi'r egwyl trwy gwneud cwpl o weithgareddau gwahanol. Mi hedfanodd yr ail hanner, a chyn i mi wybod roedd hi'n hanner wedi wyth. Mi ddoth cwpl o bobl i fyny i ddweud eu bod nhw wedi mwynhau, felly gobeithio nad ydwi wedi llwyddo cadw pobl i ffwrdd! Gawn ni weld wythnos nesaf! Ar y ffordd allan ges i siawns i drafod y noson gyda David Jones, a fel y dwedodd "that's one under your belt".

21.9.08

Haf bach Mihangel...Bendith i Wŷl Fwyd

Mi ddoth yr haf bach Mihangel mae pawb wedi bod yn son amdanhi yn y pendraw. Roedd trefnwyr Gwŷl Fwyd Yr Wyddgrug siwr o fod yn falch ohoni, wrth i'r gwŷl beunyddiol cael ei bendithio gan heulwen cynnes mis medi. Yn yr hysbysebion mi wnaethon nhw frolio am lleoliad 'fully tarmacked' yr wŷl. Mi faswn i ddim wedi meddwl bod hynny'n rhywbeth i frolio amdanhi fel arfer, ond wedi profiad gwlyb tu hwnt cwpl o flynyddoedd yn ôl, ac ar ôl haf siomedig iawn, falle roedd pawb yn ofni'r gwaethaf. Ond disgleiriodd yr haul, a gafodd y maes parcio 'tarmacaidd' ei llenwi gyda aroglau blasus gynhyrch y stondinwyr, yn hytrach na'r nwyon gwenwynig arferol. Mi wnaethon ni flasu nifer o gawsau arbennigol, ambell i olewydd wedi ei stwffio, a llond llaw o wahanol cwrwau (y rhan mwyaf ohonynt o Gymru fach).
O'n i'n poeni braidd am y taith adre i Gilgwri ar ddydd sul heulog, gyda'r holl ymwelwyr a 'phenwythnoswyr' yn dychweled i lannau Mersi a Manceinion o'r arfordir. Mae'r gwaith ffordd ar y ffin ar hyn o bryd yn gallu achosi cur ben go fawr pan mae'n brysur, ond doedd dim rheswm i mi boeni, mi hwylion ni drwy Ewloe a Queensferry didrafferth, efallai roedd pawb yn gwneud y gorau o bob awr o heulwen ac aros yn hwyrach nag fel arfer.

19.9.08

Celt a chwrw...

Cafodd un o bebyll Gwŷl Fwyd Yr Wyddrug ei trawsffurfio i leoliad gig Menter Iaith neithiwr, gyda 'Celt' yr 'entre', prif cwrs a phwdin. Mi rodd yr hogiau o Fethesda perfformiad proffesiynol dros ben, ond yn anffodus nad oedd digon o bobl yno i lenwi pabell chwater ei maint, felly roedd 'na awyrgylch eitha wastad i ddweud y leiaf. Nes ymlaen (yn sgil cwpl o biseri o Pimms), mi frasgamiodd griw o ferched tuag at y llwyfan (hynny yw'r rhan o'r maes parcio sy'n lleoliad yr wŷl) er mwyn 'strytio' eu stwff o flaen y band. Chwaraeodd Celt detholiad eang o'u caneuon bywiog, a chwpl o 'nymbars' araf cyn gorffen efo'r clasur 'Rhwng Bethlehem a'r Groes'. Erbyn hynny roeddwn i wedi cael fy llusgo gan Dilys, mam Alaw (sydd newydd gadael y Fenter yn anffodus) i siglo'n letchwith trwy'r tri cân olaf (dwi ddim yn symud yn rwydd hyd yn oed wedi cwpl o beints, heb son am fod yn hollol sobor!), ond o leiaf mi ddoth y noson i ben gyda thipyn o awyrgylch. Oni bai am yr amser (cafodd y venue trwydded cerddoriaeth hyd at 10.30 yn unig) dwi'n sicr mi fasa'r hogiau wedi dychweled i'r llwyfan am encore arall haeddiannol. Roedd rhaid i mi wrthod gwahoddiad i'r Castell Rhuthun am beint yn anffodus gyda'r taith o dri chwater awr o fy mlaen, a minnau'n teimlo eitha flinedig wedi wythnos o waith a chodi'n gynnar.

Mae'n bechod nad ydy digwyddiadau o'r fath yn cael mwy o gefnogaeth mewn ffordd, falle roedd y pris o £7.00 yn ormod i lawer, dwn i ddim, ond mi fethodd sawl perfformiad cryf gan Celt (gyda cwrw da am ddim ond £2 y peint hefyd!).

Diwedd pennod....

Roedd 'na deimlad o dristwch ar donfeydd Radio Cymru p'nawn 'ma efo'r darllediad olaf o sioe ceisiadau 'Dylan a Meinir'. Anfonais i e-bost yn gofyn am gais ('Adre' gan Gwyneth Glyn, cân mi glywais hi'n canu'n fyw ar y sioe am y tro gyntaf ychydig o flynyddoedd yn ôl) a charae teg i Dylan ces i e-bost yn ôl ganddo fo yn dweud diolch am yr holl cefnogaeth. A dweud y gwir mae hi wedi bod yn pleser pur yn gwrando ar a sioe, ac ar sioe Owain a Dylan cyn hynny. Ar hyn o bryd dwi'n gwrando ar raglen olaf Daf Du ar C2, ond wrth cwrs mae Daf yn symud i'r bororau (peth da dwi'n meddwl), ond yn achos Dyl a Mei does dim 'slot' arall iddyn nhw, ar hyn o bryd o leia. Dwn i ddim sut fath o raglen fydd Jonsi (am tair awr!!) yn y p'nawn, gawn i weld, wna i roi tro iddo fo beth bynnag, ond dwi ddim yn edrych ymlaen gyda llawer o frwdfrydedd a dweud y gwir...

16.9.08

Taro 9 yn taro deuddeg...?

Mae Caryl Parry Jones wedi codi nyth cacwn heddiw trwy ceisio gwynebu un o'r 'tabws' mwyaf yr iaith Cymraeg, hynny yw safon yr iaith sy'n cael ei siarad, a'r dirywiad mae hi wedi gweld ymhlith Cymraeg y to ifanc. O'r hyn dwi'n clywed mae ganddi hi bwynt, ond fel dysgwr dwi ddim yn meddwl mae gen i hawl i ddweud llawer am y pwnc. Dwi'n clywed hen bobl yn defnyddio Cymraeg llawn Saesneg weithiau, a dwi'n clywed pobl ifanc yn siarad Cymraeg sy'n swnio'n ddigon 'cywir' i mi, felly dydy hi ddim yn rhywbeth syml i ddadansoddi. Wedi dweud hynny, dwi yn poeni am dueddiad pobl ifanc i daflu mewn cymalau holl o Saesneg, er enghraifft 'Oh my God, mae hi'n completely obsessed efo fo' mi glywais rhywle yn ddiweddar. Fel person sy'n ar fin gweithio fel tiwtor Cymraeg, dwi eisiau gwybod y ffyrdd Cymraeg o fynegu pethau, dwi ddim yn meddwl mi fasai'n creu argraff da o'r Gymraeg i ddweud wrth y dysgwyr mae 'completely obsessed' yn ffordd derbyniol o gyfathrebu'r teimlad hynny yn y Gymraeg...!

Dwi wedi clywed y dadl, ac mae'n annodd i ddadlau yn ei erbyn os dychi newydd clywed brawddeg fel yr enghraifft uwchben, pam ydyni'n gwario gymaint o bres ar y Gymraeg pan mae siaradwyr yr iaith yn mor barod i lenwi'r iaith gyda Saesneg.

Siwr o fod mi fydd 'na fwy o ddadlau ar Taro'r Post yfory..

12.9.08

Noson Gofrestru

Mi gawson ni noson gofrestru llwyddianus nos fawrdd gyda digon o ddysgwyr yn cofrestru i gynnal y cyrsiau Cymraeg lefel 1 a lefel 2 yma yng Nghilgwri. Mi fydd y gwersi'n dechrau mewn jysd dros wythnos, felly mae'n rhaid i mi fynd wrthi o ddifri rwan i drefnu fy mhen (a'r gwaith papur wrth cwrs) ar gyfer y noson agoriadol.

Roedd bwrdd cofrestru 'Cymraeg' un o'r brysuraf ar y noson, allan o dua saith a gynnigwyd gan y Coleg Iaith. Mi welon ni griw reit amrywiol o ddarpar dysgwyr ar rhan oedran a chefndir, hyd yn oed dyn o Darlington sy'n aros yn lleol trwy'r wythnos o'herwydd gwaith. Gafodd ei eni yng Nghaerdydd, er gadawodd y prifddinas fel babi. Mi welon ni gwpl o hogiau ifanc hefyd sy'n awyddus i ennill pwyntiau 'brownie' gan eu cariadon o Gymru fach! Dwi'n edrych ymlaen at y dosbarth cyntaf!!

3.9.08

Cymru, Lerpwl a Stryd Hope...



Y golygfa bendigedig o ben twr Cadeirlan Lerpwl tuag at y Gadeirlan Pabyddol (neu 'Pabell Paddy' fel mae'n cael ei galw) mae Stryd Hope yn eu cysylltu.

Clywais 'raglun' heddiw o ddrama o'r enw 'Dyddiau Hope Street' sy'n cael ei darlledu p'nawn Sul ar Radio Cymru. Gwrandawais yn astud ar ôl glywed enw'r ddrama gan fy mod i'n cyfarwydd iawn gyda'r ardal 'Stryd Gobaith' o fy nyddiau fel myfyriwr yn Ninas Lerpwl. Hope Street yw'r heol (trwy cyd-ddigwydiad) sy'n arwain o'r Gadeirlan Anglicanaidd at y Gadeirlan Pabyddol, ac enw braidd yn eironig gan ystyried yr hanes cythryblus rhwng y dau ffydd yn Lerpwl (Dwn i ddim os oes cysylltiad rhwng enw'r stryd a phentre Hope (Yr Hob) yn y Gogledd?). Ta waeth, yn ôl y rhaglun, hanes digwyddiadau yn ystod cyfnod y chwedegau yw'r ddrama, gyda cyffro 'Beatlemania' fel cefndir. Roedd hyn yn gyfnod pan oedd presenoldeb y Cymry Cymraeg yn dal i weddol cryf ar Lannau Mersi, cyfnod dwi'n ychydig yn rhy ifanc i'w cofio a dweud y gwir, ond dwi'n edrych ymlaen at ei chlywed.

A phan dwi'n wrthi'n son am gysylltiadau rhwng Lerpwl a Chymru, darllenais yn fy nghopi newydd o 'Sgrîn', bod S4C yn cynnal 'noson gwylwyr' yng Nghanolfan Bluecoat y Ddinas ar 23 Hydref am 7 o'r gloch. Wedi llwyddiant ei darllediad o 'Bawb a'i Farn' yn cynnharach yn y flwyddwn, mae'n ymddangos eu bod nhw wedi sylweddoli erbyn hyn mae ganddynt nifer sylweddol o wylwyr ar Lannau Mersi. Gobeithio ga i'r siawns i fynychu'r cyfarfod, a dweud fy nweud falle am ambell i raglen dda ac ambell i un gwael...!

1.9.08

Mis Medi...

Wel mae mis Medi wedi cyrraedd, a dwi'n dechrau teimlo braidd yn nerfus. O fewn cwpl o wythnosau mi ddylwn i fod yn dysgu Cwrs Mynediad, yma yng Nghilgwri, hynny yw os mai digon yn troi i fyny i gofrestru. Dros y cwpl o flynyddoedd diwetha, yn ôl pob son mae'r niferoedd wedi bod yn ddigon iach, ond gawn ni weld. Er fy nerfau, dwi'n edrych ymlaen at y profiad. Mae dysgu pobl sydd eisiau dysgu'n plesur pur, sy'n wahanol i rai o'r profiadau dwi wedi cael mewn colegau dros y flynyddoedd gyda 'myfyrwyr' oedd yna dim ond i wastraffu eu amser. Ar ben hynny, mae cael y cyfle i drosglwyddo ychydig o'r Gymraeg wir yn fy ngynhyrfu. Dwi wedi treulio cymaint o oriau'n astudio'r iaith 'ma, ond gŵn i mae llawer o wendidau yn fy Ngymraeg, ond dwi'n gobeithio trwy mynd yn ôl i'r dechrau cyntaf gyda'r pobl ar y cwrs, mi wna i lenwi ychydig o'r tyllau amlycaf!

Dros y wythnosau nesaf felly, mae angen i mi wneud cryn dipyn o waith paratoi ac ymarfer i'r her i ddod!