28.10.08

Dewi ar daith...

Mi wyliais raglen diddorol iawn heno wrth i Dewi Llwyd mynd ar daith o Cardiff-by-the-Sea yng Nghaliffornia i Fangor, Pensylvannia. Diben y daith wrth rheswm (yn cofio agosatrwydd diwrnod pleidleisio yr Unol Daleithiau) oedd cael rhyw flas o deimlad pobl y wlad rhyfeddol hon ynglŷn â'r dewis o'u blaennau nhw, ac yn enwedig rhai o'r Cymry sydd wedi ymgartrefu yna. Fel gwlad sydd wedi derbyn miliynau o fewnfudwyr dros y canrifoedd, does dim syndod mi ddoth Dewi o hyd i ddigon o Gymry, hyd yn oed yn y corneli mwyaf anghysbell y wlad, ond mi gawson ni gyd ein syfrdanu mi faswn i'n meddwl clywed teulu o Las Vegas, a'r plant i gyd yn cael eu magu ar aelwyd Cymraeg gan merch o Aberystwyth a'i gwr, milwr Americanaidd, sydd erbyn hyn yn siarad Cymraeg yn rhugl. Falle y peth mwyaf dychrynllyd (wel i mi beth bynnag), oedd gweld hogyn o Amlwch, sydd wedi llyncu'r breuddwyd Americanaidd yn ôl y cipolwg a welom ni, 'lock, stock a smoking barel'. Fel 'dyn diogelwch' rhywle yng Nghaliffornia pell, mae o'n wrth ei fodd gyda'r 'diwylliant dryllau' sy'n cael ei gweld gan sawl fel hawl dynol. Fel cyn bleidleisiwr Ieuan Wyn Jones ar Ynys Môn, roedd ei drawsnewidiad i gefnogwr brwd y Weriniaethwyr ac 'arfau di-ri' ar y strydoedd yn annodd coelio, ond wedi dweud hynny, mae'n peth da falle mae 'na wlad o'r fath iddo fo i symud iddi hi.. pob lwc iddo fo yn ei wlad mabwysiedig, siwr o fod mae Amlwch yn lle saffach o lawer yn sgil ei ymadawiad..!

Mi gafodd Dewi Llwyd y cyfle hefyd i ddefnyddio ei Sbaeneg rhugl yn 'Mecsico Newydd', yn rhai lefydd yna mai siaradwyr Sbaeneg yw'r mwyafrif o lawer, ac roedd hi'n braf cael gweld rhywfaint o'r amrywiaeth eang sy'n bodoli mewn gwlad dyni'n ei gweld yn 'unochrog' weithiau. Er dwi wedi cael llond bol o'r holl etholiad erbyn hyn (diolch i'r BBC am hynny) llongyfarchiadau i S4C am wneud rhaglen mor ddiddorol ar ei gefn.

26.10.08

Bruce....

O'r diwedd dwi wedi gwneud y buddsoddiad mwyaf mod i erioed wedi gwneud yn yr iaith Cymraeg, (wel ar wahan i danysgrifio i 'Golwg'...) trwy prynu copi o'r cyfrol swmpus o'r enw 'Geiriadur Yr Academi', neu'r 'Geiriadur Bruce'fel mae'n cael ei alw weithiau. A dweud y gwir, dwi wedi bod yn ystyried ei brynu ers misoedd lawer, ond efo tipyn o arian yn llosgi twll yng ngwaelod fy mhoced yn sgil jobyn 'pres parod', a finnau ar 'Amazon' yn archebu llyfr arall, wnes i ati i glicio'r dolen 'add to basket'. O fewn eiliadau roedd y llyfr mawr brown a glas ar ei ffordd i'n tŷ ni.

Y ddiwrnod wedyn, mi es i adre o'r gweithdy amser cinio i ddod o hyd i gerdyn yn y porth yn dweud o'n i newydd colli cludiad 'City Link', ac mi fydd rhaid i mi drefnu ail-cludiad ar y ddiwrnod gweithio nesaf, sef ar ôl y penwythnos. "Diawl" meddyliais, (neu rhywbeth felly...) cyn mynd amdanhi i greu brechdan sydyn a dychweled y tri chwater milltir i'r gweithdy. Ond am gyd-ddigwyddiad, ar y ffordd yn ôl, dyma fi'n gweld fan melyn a gwyrdd City Link yn y pellter yn diflannu rownd cornel. 'Beth yw'r siawns o'r fan yna'n bod y fan efo 'mecyn fi ar ei bwrdd?' meddyliais, cyn wibio ar ei ôl. Cyn bo hir mi ddoth y fan i stop, er mwyn gadael pecyn arall siwr o fod, a neidiais i allan o fy fan fi i holi gyrrwr 'City Link' ynglŷn â'r pecyn Amazon. Teimlais fawr rhyddhad pan cadarnhaodd y gyrrwr, do, roedd pecyn fi ar ei fan, ac mai dim ond rhaid i mi dweud fy nghôd post a rhoi llofnod ar ddarn o babur i dderbyn fy mhecyn o Amazon.

Agorais y pecyn gyda'r parch priodol i becyn gwerth hanner cant o bunoedd, a ches i mo fy siomi pan deimlais y geiriadur ysblenydd yn fy nwylaw am y tro cyntaf. Mae'n sicr o fod yn defnyddiol tu hwnt, yn enwedig yn y cyfnod yma, pan dwi'n ceisio trosglwyddo'r iaith i eraill, heb fod yn siaradwr Cymraeg brodorol. Mae'n llawn enghreifftiau o sut i ddefnyddio'r geiriau di-ri sy'n llenwi ei mil a thri chwater o dudalenau tennau. Mae'n dipyn o fuddsoddiad yndy, ond hyd yn hyn un dwi'n gweld fel un gwerth yr arian.

23.10.08

Noson Gwylwyr Lerpwl...

Yn ôl cyflwynydd y noson, mi welodd Noson Gwylwyr S4C yn Lerpwl un o'r cynulleidfaoedd mwyaf a welodd o mewn cyfarfod o'r fath. Roedd hi'n braf gweld yr ystafell crand yn y Bluecoat Chambers (adeilad hanesyddol ac enwog,ac yn perffaith am baned a saib bach o fwrlwm y ddinas) llawn o wylwyr y sianel, yn barod i fynegu eu barn am gynhyrch yr orsaf teledu Cymraeg. Clywon ni hefyd gan arbennigwr technegol manylion ynglŷn â'r 'signal' digidol bydd dim ond ar gael (neu ddim!) i wylwyr dros y ffin wedi'r newidiadau i ddod. Mae'n ymddangos bod y signal digidol yn llawer mwy pennodol ar ran daearyddiaeth na'r signal analog, ac o'r herwydd yn llai tebygol o gario yn bell tu hwnt i ffiniau Cymru. Fel person sy'n dibynnu ar y signal analog, roedd hynny'n newyddion ddrwg, ond erbyn hyn dwi wedi derbyn mi fydd rhaid i mi fuddsoddi mewn disgyl lloeren a blwch o driciau er mwyn cario ymlaen gwylio'r sianel ar y teledu. O'n i'n gobeithio mi fasai'r signal digidol yn cryfhau ar ôl i'r signal analog cael ei diffodd, ond yn ôl pob son does fawr siawns o hynny'n gwneud effaith fan hyn yn Lloegr. Dwi'n meddwl mai Freesat ydy'r ffordd gorau i fynd i finnau, yn enwedig gyda S4C yn dechrau darlledu rhai pethau mewn fformat HD cyn bo hir. Mae gynnon ni teledu HD ond 'sgynnon ni ddim ffordd o dderbyn y lluniau yn y dull honno, ond mi fasai Freesat yn ei galluogi hynny.

Mae'n ddrwg gen i! dwi wedi crwydro'n bell o 'deitl' y blog 'ma, sef y noson ei hun! Roedd hi'n noson da, gyda sawl person yn dweud eu dweud am raglenni hen a newydd. Wnes i ddim dweud dim byd yn ystod y trafodaeth cyhoeddus, ond ces i gyfle i sgwrsio efo un o rheolwyr y sianel ynglŷn â'r darpariaeth i ddysgwyr (yn gwisgo fy het fel 'tiwtor' yn ogystal a dysgwr) a soniodd hi am wasanaeth newydd i ddysgwyr, bydd yn cael ei lansio yn y flwyddyn newydd, ac mae'n amlwg o sgwrsio gyda hi bod dysgwyr yn rhan bwysig o 'gynulleidfa targed' S4C, rhywbeth dwi'n cydfynd a hi'n llwyr. Awgrymodd un o do ifanc y cynulleidfa gwneud rhaglen yn dilyn hynt a helynt dysgwyr yn gwneud tasgiau gwahanol fel rhyw fath o 'teledu realaeth', soniodd y rheolwraig am 'Welsh in a Week' a meddyliais i am 'Cariad @ Iaith', y cyfres am ddysgwyr o Nant Gwrtheyrn, rhaglenni diddorol iawn, ac felly mae'n hen bryd ailgylchu'r syniad mewn newydd wedd, gawn ni weld...

Awgrymodd Dion, boi trin gwallt enwog o Lerpwl, cynhyrchu rhaglen fatha 'Come Dine with Me' yn y Gymraeg er mwyn dennu cynulleidfa ifancach, ac yn y fan a'r lle datblygodd y syniad i fod yn rhaglen realaeth wedi ei gosod mewn siop trin gwallt yn Lerpwl efo Cymru Cymraeg y ddinas (neu falle dysgwyr hefyd!) yn dod am driniaeth a sgwrs difyr a Dion!! Syniad diddorol tu hwnt..

Wrth rheswm roedd 'na gwyno am regi a rhyw ar y sianel (cofiwch roedd 'na griw go lew o gapelwyr yna) ond yn y bon roedd 'na ymateb cadarnhaol gan yr ifanc a'r hen. Roedd un o fy myfyrwyr yn ddigon dewr i droi fyny efo ei gariad (sy'n siarad Cymraeg), chwarae teg iddo fo, gwisgodd y clustffoniau oedd ar gael gyda cyfiethiad Saesneg ar y pryd, a dwi newydd derbyn tecst yn dweud sut gymaint a wnaethon nhw mwynhau'r noson. Felly noson da, a diolch i S4C am ei drefnu.

22.10.08

Nos fercher..

Mae'n nos fercher, y noson fel arfer mi faswn i wedi treulio draw yn y dafarn yn Yr Wyddgrug, ond gan mod i'n mynd i 'Noson Gwylwyr S4C' yn Lerpwl nos yfory, mi dreuliais y noson adre yn gwneud sesiwn ar y peiriant rhwyfo. Er dwi'n licio gweld fy hun fel person weddol 'heini', dwi wedi sylwi ar ychydig o bwysau ychwanegol yn trio cuddio o dan fy nghrysau-t yn ddiweddar, a nad ydy hynny delwedd dwi isio sbio arnhi hi yn y drych bob bore!!

Felly ffwrdd â fi ar y peiriant diawledig am hanner awr, cyfnod wnath gadael i mi wrando ar albwm newydd 'Keane' wnes i lawrlwytho yn syth at yr i-pod touch ychydig o ddyddiau yn ôl. Mi brynais i eu hail albwm nhw cwpl o flynyddoedd yn ôl, ac a dweud y gwir mae hi wedi cael ei chwarae yn aml iawn yn y car. Dwi'n gweld tebygrwydd yng ngherddoriaeth Keane i nifer o grwpiau mi wnes i dyfu fyny efo nhw yn saithdegau, mae 'na gallu cerddorol yn eu gwaith nhw a sawl can cofiadwy wedi dim ond cwpl o 'wrandawiadau' (dyna clamp o air..). Mae trac teitl yr albwm, sef 'Perfect Symmetry' yw ffefryn fi ar hyn o bryd, ac un i fatsio unrhyw beth mi wnaethon nhw wedi recordio o'r blaen, yn fy mharn i o leia..

21.10.08

'bliws' hanner tymor...

Wel dwi newydd gorffen fy hanner tymor gyntaf fel tiwtor Cymraeg, ac a dweud y gwir mae gen i amrywiaeth o deimladau amdanhi. Yn gyntaf mae'n rhaid i mi ddweud mae gen i griw reit glen o bobl yn y dosbarth, ac mewn ffordd dwi'n teimlo pwysau mawr ar fy ysgwyddau i gynnig y gwasanaeth mai nhw'n ei haeddu. Mae nhw i gyd wedi talu rhai cant a hanner o bunoedd am y 'fraint' o fod yn y dosbarth, a minnau nid hyd yn oed Cymro Cymraeg! Mae diffyg fy Nghymraeg yn un peth, ond diffyg fy mhrofiad o ddysgu unrhyw iaith ydy'r peth sy'n fy mhoeni fi'r heno 'ma, wedi gwers siomedig ar ran y tiwtora. I wneud pethau'n waeth, mae'n rhaid i mi ddisgwyl rwan am bythefnos holl cyn drio gwneud swydd gwell o'r wers nesaf. Dwi ddim un i wneud esgusodion, ond mae'n rhaid i mi ddweud wrth fy hun (i wneud fy hun teimlo'n well!) 'wedi blino' yr oeddwn i, wedi nos braidd yn ddi-cwsg ar ôl i'r merch deffro yn chwydu ei bol tua hanner y nos (mae hi wedi gwella yn ystod y ddiwrnod).

Do'n i ddim yn meddwl bod dysgu'r Gymraeg i eraill yn debyg o fod rhywbeth hawdd i wneud, ond dwi wir gobeithio wnaiff y criw glen 'ma yn aros gyda fi yn ddigon hir i fi cael profi i fi fy hun mod i'n gallu gwneud swydd 'digonol' o leia o'u dysgu.

16.10.08

S4C yn holi pobl Lerpwl....

Mae S4C yn dod i Lerpwl wythnos nesaf efo un o'u 'Noson Gwilwyr'. Mae 'na addewid o 'luniaeth' hefyd i'n temptio ni, yn ogystal â lleoliad hyfryd a hanesyddol y 'Bluecoat Chambers' sydd newydd cael eu adnewyddu. Dwi'n edrych ymlaen at weld be' sydd ar y gweill (mae 'na wedi bod cryn 'heip' am y cyfres newydd o 'Con Passionate' ar yr orsaf yn barod) ar gyfer yr hydref, gobeithiaf yn wir rhywbeth gwell na'r rwtsh mi welom ni yn ddiweddar am Salon Imogen Thomas, am wastraff o amser.. a Chymraeg andros o wan. Pe tasai pawb yn siarad Cymraeg fel Imogen, mi fasai'r hen iaith mewn peryg go iawn o golli ei statws fel iaith ar wahan! Ta waeth, falle fydda i'n cael cyfle i ddweud fy dweud nos iau?

15.10.08

Yr her fawr Cymraeg......

Mi ddes i o hyd i defnydd ardderchog ar ran dysgu'r Gymraeg ar safle 'The Big Welsh Challenge' wythnos diwetha. Wnes i ddefnyddio ychydig o'r 'clips' bach neithiwr yn y dosbarth nos, diolch i'r technoleg sy'n ar gael mewn pob un ystafell dosbarth ysgol erbyn hyn. Ar ól i mi gael cymhorth yr ysgrifenyddes i droi'r 'taflunydd' ymlaen ac i fy logio ar rwydwaith yr ysgol roedd popeth yn iawn. Ces i ddim trafferth nes bod y 'cyfundrefn' fy nghloi i allan yn awtomatig wedi cyfnod o ddiweithgarwch! Mi wibiais i fyny'r grisiau i'r swyddfa er mwyn cael y cyfrinair a chario ymlaen gyda'r dosbarth.

Gobeitho mae'r yr amrwymiad o gael rhywun arall (Glyn Wise!!) yn dysgu y dosbarth, trwy gwyrthiau technoleg cyfoes, wedi bod o fudd i'r dysgwyr! mae'n rhywbeth iddyn nhw cael defnyddio adre hefyd wrth cwrs sy'n peth da. Pe tasai'r gwersi ar lein 'ma ar gael pan o'n i yn dechrau ddysgu Cymraeg, mi faswn i wedi eu croesawu á breichiau ar led, heb os nag onibai!

8.10.08

Grrrr...

Mae'r e-bost wedi torri eto... grrrr. Wnaethon ni golli'r gwasanaeth am ychydig o ddyddiau mis neu ddwy yn ôl, gyda 'outlook express' yn gofyn am fy 'nhrwyddedair' tro ar ôl tro amser ac wedyn yn ei wrthod, yn gwneud i mi regi o dan fy ngwynt tro ar ôl tro. Wnes i drio cael golwg ar fy e-byst trwy 'mail2web' hefyd, ond does dim gwasanaeth ffordd yna chwaith. Mae'n edrych fel yr un un problem sydd ar fai, felly does fawr o bwynt gwastraffu amser yn ceisio siarad gyda rhywun ar linell cymhorth drud, fel mi wnes i'r tro diwetha. Os dwi'n cofio'n iawn mi ddoth y gwasanaeth yn ôl fel webmail (neu 'gwebost'!)yn gyntaf, cyn i'r peth dechrau gweithio ar OE.

Ond sdim ots, ar wahan i ambell i sylw ar y blog hon, neu ambell i neges o bwys yn cysylltiedig â'r gwaith, mi fydd y 'blwch mewn' llawn rwtsh llwyr sy'n debygol o hedfan yn syth i'r 'blwch o eitemau sydd wedi eu dileu, ond sy'n dal i cymryd lle ar ddreif galed fy ngliniadur am ryw rheswm'!

Ar nodyn mwy cadarnhaol, mi wnes i fwynhau'r cwmni a'r sgwrs yn y sesiwn sgwrs heno yn Yr Wyddgrug, ac mi aeth y dosbarth nos fawrdd yn weddol, gyda phawb erbyn hyn wedi talu am y flwyddyn cyfan, sy'n arwydd da dwi'n meddwl

4.10.08

Deano...

Ces i syndod i glywed y newyddion bod Dean Saunders wedi derbyn yr her o ddod â Wrecsam yn ôl o'r sefyllfa amharchus o chwarae o flaen 800 o bobl mewn llefydd anhysbys megus 'Forest Green'(mae'n ddrwg gen i Forest Green ond lle?). Dim llai na sarhad ydy hi i glwb o statws Wrecsam, Clwb gyda hanes cyfoethog o guro timau mawr yng nghwpan yr FA, a chystadlu yn yr hen ail cyngor (Y 'championship erbyn heddiw) o flaen 15,000 mil o fobl yn rheolaidd, ... o'r gorau, dwi'n mynd pell yn ôl rwan.

Ta waeth, mae'n ymddangos bod cyraeddiad 'Deano' wedi gweithredu fel ysbrydoliaeth go effeithiol i'r chwaraewyr druan, wrth i Wrecsam dod yn ôl nid unwaith ond dwywaith oddi cartef yn erbyn 'Green Forest' cyn gipio gôl yn y munud olaf i ennill 3-2. Mae Sanders wedi gorchymyn y tîm i sesiwn hyfforddi dydd sul, rhag ofn i'r canlyniad mynd i'w pennau cyn i'r gem hollbwysig yn erbyn Caer Efrog nos fawrdd. Pob lwc iddo fo..!

1.10.08

Y gwasanath genedlaethol yn ei newydd wedd...

Mae Radio Cymru yn setlo mewn i'w patrwn beunyddiol newydd ar ôl i'r newidiadau ysgubol i amserlen y dydd. Mae'n hen amser i rai o'r hen 'jingles' cael eu dileu o'r tonfeydd, felly o'n i'n falch o glywed syniau'r rhai newydd yn tori ar draws bore llun yn gynharach yn y wythnos. A dweud y gwir, er o'n i'n eitha feirniadol o'r penderfyniad i symud Jonsi i'r p'nawniau am dair awr, ar fy rhan i dwi'n ddigon falch, gan mod i'n tueddi gwneud gwaith sy'n caniatau i mi wrando'n fwy astud yn y boreuau, ac mae'n well gen i wrando yn astud i bar newydd y boreuau sef Daf Du ac Eleri Sion a'u ambell i westeion, na Jonsi i fod yn onest! Mae'n siwtio amserlen fi hefyd bod Taro'r Post wedi symud i hanner y dydd, rhaglen arall dwi'n mwynhau canolpwyntio arnhi pan gwneud gwaith cymharol dawel wrth y fainc, sy'n digwydd bod drws nesaf i'r set radio. Erbyn un o'r gloch dwi wedi diffodd y radio fel arfer, wel os dwi ddim yn gyrru beth bynnag. O'r hyn dwi wedi clywed mae hen Jonsi wedi ei 'ailfampio' rhywfaint, ac mae 'na ryw creider i'r sioe, er dwi'n dal i feddwl mai tair awr yn dalp sylweddol o'r amserlen i roi i un cyflwynydd ar orsaf megis RC. Digon o westeion a llawer o gerddoriaeth, dyna'r ateb falle!! mae'r rheithgor yn dal i fod allan, er dwi wedi mwynhau y rhan mwyaf o'r cynnyrch dwi wedi ei glywed hyd yn hyn.