31.7.11

Eisteddfod rhan 1....

Mi fydd hon yn bost eitha fyr gan bod ni wedi blino'n lan, ond o'n i isio sgwennu rhywbeth, pa bynnag mor fyr, am fy niwrnod cyntaf ar Faes Eisteddfod Wrecsam 2011.

Mi es i yno heddiw yn bennaf er mwyn cael fy nghyfweld gyda gweddill y pedwar olaf gan y bbc, a hynny'n fyw ar y teledu. Mi wnes i gyfweliad teledu cwpl o wythnosau yn ol, ond cael gorfod gwneud y peth yn fyw'n her newydd a gwahanol.  Diolch byth felly ges i gwmni dwy arall o gystadleuwyr Dysgwr y Flwyddyn (nad oedd Cat Dafydd yna yn anffodus oherwydd salwch).   Roedd o'n profiad diddorol a chyffrous a dweud y gwir, ac yn siawns i weld ychydig o bethau tu ol i leni'r bbc, hynny yw'r ystafelloedd colur a 'phabell' mawr llawn cyfrifiaduron ac ymchwilwyr.  Roedd 'na rywun yn edrych ar ein olau ni trwy'r amser, er roedd 'na lot o aros rhwng y darn 'byw' a recordio stwff o ran o noson wobrwyo nos fercher.   Un peth da am hyn oedd ges i ddigon o gyfle i siarad â Kay, Sarah, a'i gwr hi.
Mi aeth y darn byw yn o lew am wn i, er clywais fy hun wneud ambell i 'glanger'!  Mi aeth y dwy arall yn wych chwarae teg, ond wrth edrych yn ol y teimlad sydd gen i yw allai pethau wedi mynd yn lot waeth!

O ran y darnau wnaethon ni recordio nes ymlaen, mae'r syniad yw a fyddan nhw'n cael eu chwarae ar noson y wobrwyo.  Mi fydd hynny'n gadael i ni 'ymlacio' ychydig, yn hytrach na phoeni am siarad yn cyhoeddus ar y noson.  Do'n i ddim yn andros o hapus gyda'r ymatebion a roddais, ond dyna fo, mae o wedi darfod rwan.  Gobeithio does dim rhaid i mi guddio o dan y bwrdd!

Ar ol gorffen y cyfweliadau piciais i draw i Faes D er mwyn cyfarfod Mark o'r dosbarth nos. Gaethon ni sgwrs braf dros paned, a wnes i weld nifer o ffrindiau eraill hefyd.  Roedd popeth braidd yn afreal mewn ffordd, gan bod sbio arnon ni o ochr draw y pabell oedd llun maint llawn o fi fy hun (a gweddill o ddysgwyr y flwyddyn)!

Ta waeth, mi fydda i nol ar y maes bore mawrth i wneud y cyflwyniad Daniel Owen yn Maes D

24.7.11

Wythnos i fynd...

Mae wythnos yr Eisteddfod yn agoshau'n andros o sydyn erbyn hyn, a gaethon ni ein ymarfer sgets olaf nos fercher (diolch i Anne a Mike am ein croesawu i'w dy).   Roedden ni wedi codi'r bar ychydig wrth i ni drio ei wneud heb sgriptiau, ac er i ambell i un ohonynt cael peth drafferth gwneud hynny (gan gynnwys finnau!), ar ol nifer o ymarferion roedd pethau wedi gwella'n sylweddol.  

Mi wnes i fynychu ymarfer y cyflwyniad Enoc Huws gan Daniel Owen (efo criw Ty Pendre, Yr Wyddgrug) yn ystod yr wythnos hefyd, ac er gwaethaf y ffaith nad oes arnynt y pwysau ychwanegol o ddysgu geiriau'r darn, mi fydd y perfformiad yn dipyn o her.   Mae Cymraeg y llyfr yn eitha annodd ynganu mewn mannau, ac mae gen i dueddiad newid ambell i air i rywbeth mwy cyfarwydd, felly mwy o ymarfer amdani yw'r ateb dwi'n credu.

Yn olaf o ran pethau Eisteddfodol yw'r cyflwyniad mi fydd Jonathon Simcock a finnau'n ei wneud ynglyn â dysgu Cymraeg tu hwnt i Gymru, a hynny hefyd ym Maes-D.  Mi fydden ni'n cael sgwrs arall yn ystod yr wythnos er mwyn trafod y cyflwyniad yn bellach.

Mi fydd y cyflwyniad Enoc Huws yn digwydd am 10.00 dydd Mawrth, y cyflwyniad 'Dysgu tu allan i Gymru'  am 15.30 dydd Mercher, a chystadleuaeth y sgets am 12.00 dydd iau.

Edrychaf ymlaen at y tri 'digwyddiad' mewn ffordd gwahanol!

16.7.11

Wythnos anarferol... a Chariad@Iaith...

Mae'r wythnos hon wedi bod yn un anarferol i mi.  Dwi wedi treulio rhan mwy'r wythnos yn fan hyn yn Stockport yn edrych ar ol fy nai, ar ol i'w chwaer dioddef anafiadau yn sgil damwain parc dwr yn Nhwrci.  Roedd angen i'w rhieni trefnu hedfan ar frys er mwyn bod wrth ei hochr. Derbynion alwad ffon nos lun gan ei chariad i ddweud ei bod hi'n cael llawdriniaeth frys, ac yntau yn methu trosglwyddo'r holl wybodaeth yn eglur ar y pryd, gan ei fod o mewn sioc hefyd.

Diolch byth mae hi'n gwella erbyn hyn, er mi fydd hi'n wythnos arall o leiaf cyn iddyn nhw cael caniatad dychweled adre gan y doctoriaid.  Dwi'n meddwl ga i ddychweled adre i Gilgwri heddiw, gan fod Wil yn mynd i aros efo ffrind am y penwythnos. Tu hwnt i'r penwythnos mae ffrindiau agos y teulu'n mynnu iddi fo fynd yno i aros (a chael ei aduno â chi'r teulu sy'n aros gyda nhw!).  Mae'n eitha gymleth a dweud y gwir, gan fasai'n well gan Wil aros yn ei dy^ ei hun (ac yntau'n pymtheg oed) ond chwarae teg mae o wedi bod yn eiddfed iawn ac yn gwmni dda i mi.

Er gwaethaf trefniadau anarferol yr wythnos, dwi wedi cael siawns i dal i fyny efo digwyddiadau yn y 'Fforest', hynny yw Cariad@Iaith, diolch i S4Clic.   Rhaid dweud fy mod i wir wedi mwynhau'r cyfres, ac mae S4C yn haeddu'r holl glod maent wedi derbyn hyd yn hyn.   Yr unig peth do'n i ddim yn disgwyl (a dim isio gweld i fod yn onest) oedd dychweliad Janet Street Porter ar y noson gwobrwyo, yn cwyno o hyd am gyfleusterau Nant Gwrtheyrn!  Fasai wedi bod yn well gen i weld Tanni Grey Thompson yno, ennillydd y cyfres, a rhywun sydd wedi defnyddio ei Chymraeg yn y cyfamser, ond ella nad oedd hi ar gael?

Cyfres arall? pwy a wir, ond mae'r cymysgedd o 'ser' yn holl pwysig mewn cyfres o'r fath, felly dim byd ar frys os gwelwch yn dda..!

9.7.11

Ty Daniel Owen...

Mi ges i gyfle'r wythnos yma i fynd i weld ty Daniel Owen yn Yr Wyddgrug, hynny yw'r ty a adeiladwyd ganddo yn sgil llwyddiant ei nofel 'Rhys Lewis'.  Mae'r ty'n gyferbyn, mwy neu lai, i safle y ty teras lle ganwyd ef, ty a theras sydd erbyn hyn wedi ei ddymchwel (er mwyn hwyluso llif traffic y dre yn y chwedegau mae'n debyg), ond sy'n cael ei gofio gyda charreg goffa.  

Felly dyma fi yn ymuno â chriw bach o ddysgwyr eraill, Eirian o'r Ganolfan Prifysgol Bangor yn y dre, a  Nigel, perchennog y ty, am y cerddediad byr lawr i 'Faes y Dre', ac i lidiart blaen y ty fictorianaidd 'ar wahan' a adeiladwyd gan yr awdur a theiliwr o fri.   Adeg Owen roedd Maes y Dre yn rywle ar gyrion Yr Wyddgrug, a ddisgwrifwyd yn y 'deeds' fel 'Near Mold'.  Erbyn heddiw mae'r ardal hen wedi ei llyncu gan y dref ei hun.  Rhaid roedd ganddo fo olygfeydd go dda hefyd, dros Ddyffryn Alyn, a thuag at y bryniau sydd erbyn hyn yn gartref i adeiladau Neuadd y Sir,, y Llysoedd Barn a'r Theatr.  Mae stad o dai cyngor ar ochr draw y ffordd osgoi, a choed yr ardd ffrynt yn rhwystrau i'r olygfa a welodd Daniel Owen, ond mae'n digon hawdd dychmygu mai llecyn braf o dir oedd yr un a brynodd ef yn ol yng nganol y 19C am dua £60.
Yn ol 'deeds' y ty (os cofiaf yn iawn) gwariodd Owen tua £500 ar y gwaith adeiladu, ond o fewn ychydig o flynyddoedd (ac ar ol marwolaeth ei fam) dewisodd ef ei werthu (am ychydig llai o bres) a symud yn ol i'r dre ei hun i dy llai o lawer.

Gaethon ni daith o amgylch y gerddi, y stabl, y seler a nifer o ystafelloedd byw y ty, oedd i gyd yn ddiddorol iawn.  Roedden ni i gyd yn trio dychmygu Daniel Owen yn eistedd wrth ei ddesg yn ysgrifennu hanes Enoc Huws, y llyfr yr ydan ni wedi bod yn darllen yn ddiweddar, a thestun cyflwyniad ym Maes-D ar y pedwaredd o Awst cofiwch!

Felly diolch yn fawr mawr i Nigel a'i deulu am ei garedigrwydd, ac am adael i ni grwydro o amgylch ei gartref arbennig.

3.7.11

Bore Coffi Cymdeithas Birkenhead...

Roedd rhaid i mi fynd lawr i Benbedw bore sadwrn, ac ar y ffordd adre mi alwais mewn i fore coffi'r Gymdeithas, oedd yn cael ei gynnal yn festri'r capel Cymraeg.   Roedd o'n braf gweld nifer (ymhlith y nifer parchus o Gymry lleol) o'r dysgwyr dwi'n eu dysgu yno, sydd bellach yn aelodau'r gymdeithas, yn ogystal â chyfarfod dysgwraig arall sy'n rhugl mewn sawl iaith.  Roedd Ernie (un o'r dysgwyr) yn brysur tu cefn i'r stondin planhigion, a phrynais i blanhigyn del, ond un na alla i gofio ei enw.  Gobeithio'n wir un 'hardy' ydy o, gan nad ydyn ni'n enwog am yr un fys gwyrdd, heb son am fysedd.   Doedd dim digon o amser gen i i edrych ar y stondin llyfrau'n fanwl, ond ges i fy narbwyllo i brynu cwpl o resi o docynnau raffl cyn gadael.   Wrth i mi adael roddais 'nhocynnau raffl yn dwylo saff Mike, gan nad oedd y 'tynniad' wedi cael ei wneud erbyn hynny.

Digwydd bod, nes ymlaen ges i neges testun gan Anne, gwraig Mike, yn dweud ro'n i wedi ennill gwobr raffl, a hynny planhigyn arall!